بهترین طناب تور ماهیگیری و دریایی چیست؟

مقدمه:

سوالی که در هنگام خرید طناب تور ماهیگیری و طناب های دریایی مطرح می شود این است که چه نوع طنابی را انتخاب کنیم که برای مصارف صیادی و ماهیگیری مناسب تر باشد یا به اصطلاح عامیانه “بهتر کار کند“. به طور کلی طنابی که برای همه مصارف و صنعت ها مناسب باشد، وجود ندارد. به عبارت دیگر، هر طنابی با توجه به کاربرد آن، می بایستی ویژگی های مناسب آن صنعت را داشته باشد. ما در این مقاله ابتدا به تعریف کلی از انواع طناب از لحاظ ویژگی کاربردی آن، ساختار انواع طناب های رایج می پردازیم و سپس در مقاله ” بهترین جنس طناب پلاستیکی ماهیگیری چیست؟ ” به شرح ویژگی های هر طناب با توجه به ماده اولیه آن می پردازیم و نتیجه گیری می کنیم چه نوع ساختاری و چه نوع جنسی برای طناب تور ماهیگیری و برای طناب دریایی از طناب های پهلوگیری، طناب ها بادبانی و طناب های حمل بار مناسب تر هستند:

دسته بندی طناب ها از نظر ویژگی کاربردی

طناب ها از نظر ویژگی و خواص کاربردیشان، به دو دسته طناب های پویا dynamic و ساکن static تقسیم بندی می شوند.

طناب های دینامیک یا پویا (Dynamic )

طناب های دینامیکی یا پویا طبق استاندارد (EN 892) بررسی می شوند. این طناب ها، ویژگی جذب انرژی بالا و نیروی ضربه کم دارند. این طناب ها، دارای خصوصیات دینامیکی هستند یعنی مانند طنابهای کوهنوردی ورزشی که ازدیاد طول بین 7٪ تا 10٪ دارند. در برخی از کاربرد ها این مقدار به 40% هم می رسد. این بدان معنی است که کاملاً قادر به جذب نیروی سقوط می باشند.

در تولید هسته طناب های داینامیک ، میزان فرآیند تاب دادن، مقدار ازدیاد طول طناب را تعیین می کند که هنگام نیروی شوک ناگهانی مانند سقوط، توانایی همانند فنر عمل کرده و انرژی را جذب کند.

طناب های استاتیک یا ساکن

طناب های استاتیک یا ساکن، طناب های کم کشش هستند، که طبق استاندارد (EN 1891) بررسی می شوند و مقاومت بالا و کشیدگی کمی دارند. طناب های استاتیک برای موقعیت های استفاده می شوند که پویایی وجود نداشته باشد. مثلاً برای بلند کردن بارهای سنگین ، حمل و نقل و سیستم های قرقره و وینچ که در آن حداقل کشش است، مفید هستند. طناب های استاتیک معمولاً ازدیاد طول زیر 5٪ در حین کار دارند. این طناب ها برای “استفاده های صنعتی” طراحی شده اند و یا طناب های مربوط به کار نجات (rescue work) و غارشناسی (غارنوردی) مصرف دارند.

در طناب های استاتیک تاب بسیار کمتری نسبت به طنابهای دینامیکی در هسته و یا در طول طناب های سه لا تاب دارند و این باعث ایجاد طنابی با ازدیاد طول بسیار کمتر می شوند.

در گروه صنعتی توربافی بلوچی، طناب ها بررسی ازدیاد طول طناب ها مطابق استاندارد صورت می گیرد تا طنابی با کمترین ازدیاد طول در اختیار صیادان محترم قرار دهند.

بنابراین با توجه به تعاریف بالا، طناب هایی که برای کشیدن تور ماهیگیری و یا قایق های بادبانی و یا لنگر و پهلوگیری قایق و لنج ها استفاده می شود، می بایستی از نوع استاتیک باشند. اکنون به بررسی انواع ساختار های رایج طناب های مورد استفاده در صنایع دریایی و صیادی می پردازیم:

انواع طناب از انظر ساختار

طناب های تابیده یا Twisted

این طناب ها از تابیده شدن سه یا چهار رشته با اندازه مساوی تشکیل می شوند. این طناب ها معمولا از جنس پلی استر، پلی اتیلن، پلی پروپیلن ساخته می شوند.

میزان تاب رشته ها و یکنواختی تاب رشته ها بر استحکام و ازدیاد طول طناب نهایی اثر قابل توجهی می گذارد. در گروه صنعتی توربافی بلوچی ( کارخانه بافت تور ماهیگیری ایران) انواع مختلفی از طناب های تابیده یا طناب های سه لا تاب در قطر ها و رنگ های متنوع تولید می شود. ما طناب هایی با کمترین ازدیاد طول و بالاترین مقاومت و استحکام را از مواد پلی استری خاص تولید می نماییم. دسته ای از این طناب ها، با مواد ضد سایش ویژه ای پوشش داده شده اند، که علاوه بر اینکه از انعطاف پذیری طناب نمی کاهد، بلکه استحکام سایشی را افزایش داده است. این ویژه باعث می شود در هنگام استفاده بر وینچ های کشش تور و یا در هنگام سایش با بدنه لنج و یا سایر موارد، کمترین میزان سایش را بر داشته و به عمر مفید طناب شما، می افزاید. هر چند روش نگهداری مناسب از طناب به شدت به عمر طناب می افزاید که در مقاله روش نگهداری از طناب ماهیگیری و دریایی به شرح مفصل آن پرداخته ایم.

همچنین عملیلات تثبیت حرارتی که در انتهای فرآیند تکمیل انجام می شود، باعث ایجاد تثبیت این تاب ها شده و پیچ خوردگی طناب را تا میزان زیادی کاهش می دهد.

طناب های گیس باف یا Braided

این طناب‌ها یکی از پرمصرف‌ ترین طناب‌های دنیا هستند که از هم بافته شدن رشته نخ ها و یا فیلامنت ها در هم، ساختار منسجمی و لوله ای شکلی را ایجاد می کنند و به نحوی همپوشانی دارند که هر لیف را در جای خود قفل می کنند. این بافتن الیاف، باعث ایجاد استحکام، دوام و قابلیت اطمینان می شود. این طناب ها معمولاً از دو بخش هسته و غلافی که هسته را در بر گرفته است تشکیل می یابد. هسته داخلی تقریباً تمام بار طناب را تحمل می کند. طناب های گیس بافی نسبت به طناب های تابیده، از انعطاف پذیرتری و نرمی بیشتری برخوردار است و تقریباً برای هر استفاده ای که ممکن است داشته باشید عالی است. با تغییر در ساختار غلاف و یا هسته و آرایش یافتگی آنها، تنوع زیادی این نوع طناب در بازار وجود دارد که از رایج ترین انواع آن در زیر آورده شده است.

طناب های دبل یا مولتی گیس باف

این طناب ها، تنوع بسیار بالایی از لحاظ نوع هسته، غلاف و قطر دارند و برای افزایش ثبات سایشی آنها، تعداد لایه های غلاف افزایش یافته است. در گروه صنعتی توربافی بلوچی ( بافت تور ماهیگیری ایران)، غلاف طناب هایی که در معرض سایش بالاتری قرار دارند، از پلی استر دبل و یا بیش از دو لایه تولید می شود که اغلب در میان مصرف کنندگانی که به دنبال محصولات با کیفیت و کارایی بالا هستند، مورد توجه است. این به این دلیل است که پلی استر دوام و استحکام را با کشش نسبتا کم ترکیب می کند. در ادامه، درباره خواص پلی استر، پرداخته ایم.

طناب های کرنمانتل

طناب های کرنمانتل از دو بخش تشکیل شده اند: یک هسته (Kern) و یک غلاف محافظ (Mantel). هسته از دسته های الیاف مستقیم و موازی تشکیل شده است که حول یک محور کمی پیچ خورده اند. این دسته الیاف به محکم نگه داشتن طناب در عین حال انعطاف پذیری آن کمک می کنند. بیشتر استحکام از هسته حاصل می شود در حالی که غلاف از سایش و آسیب محافظت می کند. این طناب ها معمولاً با استفاده از ترکیب نایلون و پلی استر ساخته می شوند.

در طناب های کرمانتل یا گیس بافی ، چنانچه مقدار تاب الیاف در هسته، پیچشی کم و یا پیچشی نداشته باشند، یک طناب Static یا ساکن حاصل می شود. از سوی دیگر، اگر هسته به صورت دسته ای تاب خورده باشد، می تواند تا تحت بار کشش بیشتری را فراهم کند و طناب پویا تولید می شود.

طناب های گیس باف با مغزی سرب

طناب ها با هسته سربی برای فرو رفتن طناب در آب ساخته شده است. طناب های هسته سربی در ماهیگیری تجاری، به ویژه به عنوان خطوط پایین غرق شوند استفاده می شو که در مقاله طناب های سربدار و وزنه های سربی ماهیگیری ( Sinker Line) به شرح آن پرداخته ایم.

مزیت استفاده از هسته سربی همانطور که قبلا شرح داده شد، این است که می توانید برای چندین خط ماهیگیری استفاده کنید، از بستن و پیچیدن وزنه ها، رها شوید. و با عملکرد بالاتری به صید بیشتر دست یابید.

طناب های گیس باف پلی تری با مغزی سرب، بسیار سریعتر و عمیق تر از فرو می رود، در حالی که مقاومت بالاتری دارند و کاربرد آن بسیار آسان تر است.

اگر همچنان از وزنه های سنتی استفاده می کنید، باید توجه داشته باشید که وزنه های سنگی و سربی در خطوط پایین تور های ماهیگیری، طناب را در آن نقطه آن را ضعیف می کند و باعث می شود غلاف از بین برود و در نهایت پاره شود.

هسته طناب های سربدار می توانند از تک رشته سربی یا چند رشته باشند. این یک موضوع به وزن واحد متر و محدوده قطر درخواستی سفارش مشتری بستگی دارد. ما در گروه صنعتی توربافی بلوچی، قادر هستیم طناب های سربدار را در هر متراژی تولید نماییم

طناب های سربدار را می توان مستقیماً از بر روی تور های ماهیگیری اجرا کرد. و باتوجه به وزن در متر مدنظر، ماهیگیری را در هر عمقی انجام داد.

کلام آخر

در این مقاله به بررسی انواع طناب های استاتیک و دایانامیک و تعارف آنها پرداختیم و عنوان شد که طناب های استاتیک و ساکن، جهت مصارف دریایی و صیادی، گزینه های مناسب تری هستند. طناب های سه لا تاب و طناب های گیس باف پلی استری، از سایر طناب های پلی آمیدی، پلی اتیلن و پلی پروپیلن، کارایی بالاتری از لحاظ سایش بالا، استحکام بالاتر و ازدیاد طول کمتر را دارا می باشند.

در مقاله بعدی با عنوان "بهترین جنس طناب پلاستیکی ماهیگیری چیست؟ " به شرح اینکه برای هر کاربرد، چه جنس طنابی مناسب تر و کارا تر است، پرداخته ایم.